Kaynak, Getty Images
Yeni bir araştırmaya göre dünya genelinde 50 yaşın altındakilerde görülen kanser vakalarının sayısı “son 30 yılda keskin bir yükseliş gösterdi”.
Kanser araştırmalarına yer veren bilimsel yayın BMJ Oncology’de yayımlanan çalışmaya göre 2019 yılında 50 yaşın altındakilerde görülen kanser vakası sayısı 3,26 milyona fırladı. Bu, 1990 yılına göre vakalarda yüzde 79 artış yaşandığı anlamına geliyor.
Uzmanlar aşırı kilo, kırmızı et ve tuz tüketimindeki yükseliş, alkol ve sigara kullanımı ve hareketsizlik gibi yaşam biçimiyle ilgili faktörlerin 14-49 yaş arasında kanser vakalarının yükselmesine neden olabileceğini düşünüyor.
Buna ek olarak kalıtsal faktörlerin de etkili olabileceğini ileri sürüyor.
Ancak araştırmayı yürüten ABD, Çin ve Birleşik Krallık dahil farklı ülkelerden uzmanlar, bu yükselişten kesin bir sonuç çıkarmanın mümkün olmadığını kabul ediyor.
Çünkü araştırma bu sürede dünyanın nüfusunun yüzde 40 arttığı gerçeğini hesaba katmıyor. Bunun yanında vakaların eskiye göre daha iyi kayda geçirilmiş olmasının da yükselişte payının olabileceği söyleniyor.
Nüfus artış hızı hesaba katıldığında ölüm oranları nasıl değişti?
Araştırmaya göre 50 yaşın altındakilerde en sık görülen kanser türleri cilt, meme ve sindirim sistemini etkileyenler.
30 yılda en hızlı artışın görüldüğü kanser türleri erken evre nefes borusu ve prostat kanseri oldu, bu vakalarda sırasıyla yüzde 2,28 ve yüzde 2,23’lük artış gözlendi.
Erken evre karaciğer kanseri vakaları sayıları yıllık yüzde 2,88 oranında düşüş gösterdi.
204 ülkeden 29 tip kanser vakasına ait verilerin analizine dayanan çalışmaya göre kanserden kaynaklı ölümlerin sayısı yüzde 25 artarak 2019’da bir milyonu geçti.
Meme kanserinden sonra en fazla ölüme sebep olan kanser türleri nefes borusu, akciğer, mide ve bağırsak kanserleri oldu. Ölümlerdeki en yüksek artış böbrek veya yumurtalık kanseri nedeniyle yaşandı.
Ancak bu sürede dünya nüfusunun yüzde 40 arttığı düşünüldüğünde sonuç ölüm oranlarının azaldığı anlamına da gelebilir.
Araştırmacılar genç bireylerde vakaların tespit ve tanısının iyileştirilmesi ve vakalardaki artışın “tam anlaşılması” için daha detaylı çalışmalara ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Londra Üniversitesi’nde Hücre Biyoloğu Prof. Dorothy Bennett, araştırmadan kesin sonuçlar çıkarmanın “mümkün olmadığı” konusunda hemfikir olduğunu belirtti.
Dünyanın en büyük bağımsız kanser araştırma kuruluşlarından Cancer Research UK, Birleşik Krallık’ta 18-49 yaş arasında kanser oranlarının arttığına dair bazı veriler elde ettiklerini söyledi.
Cancer Research UK’den Dr. Claire Knight, “Veriler ne kadar korkutucu görünse de kanser öncelikle ileri yaş hastalığıdır. Dünya genelinde yeni kanser teşhisi konan vakaların çoğunluğu 50 yaş ve üstündekiler” diye ekledi.
