Eski ABD Başkanı Donald Trump yedi ana başlıkta 37 suçlamayla karşı karşıya olduğu dava kapsamında Florida eyaletinin Miami kentinde yargıç karşısına çıkıyor. Yöneltilen suçlamalar arasında Casusluk Yasası’nı ihlal ve soruşturmanın engellenmesi girişimi de var.
Peki Trump’ın hukuk ekibi nasıl bir savunma yapabilir ve dava 2024 başkanlık seçimi sürecini nasıl etkiler? VOA Türkçe dört soruda davayla ilgili soruların cevaplarını derledi.
Trump neyle suçlanıyor?
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın geçen yıl Florida’daki konutunda bulunan gizli belgelerle ilgili soruşturmaya ilişkin kabul edilen iddianamede yedi ana başlık altında sıralanan 37 suçlama var.
Bunlar içinde en ciddi olanları, ulusal savunma bilgilerinin izinsiz bulundurulmasını suç sayan Casusluk Yasası uyarınca yöneltilen suçlamalar. Bu suç 10 yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor.
Donald Trump’a soruşturmanın engellenmesine yönelik komplo ve soruşturmayı yürüten yetkililere yalan beyanda bulunmak gibi suçlamalar da yöneltiliyor.
Adalet Bakanlığı geçen yıl Trump ve ekibinden ellerindeki tüm gizli belgeleri iade etmelerini talep etmiş ve Trump’ın avukatları tüm kayıtları hükümete teslim ettiklerini söylemişti.
FBI’ın Trump’ın konutunda geçen yıl Ağustos ayında yaptığı aramada 13 bin belge daha ele geçirildi.
Bunların yaklaşık 100 tanesi gizli belgeydi. Belgelerin bazılarında “çok gizli” ibaresi bulunuyordu.
Savcıların Trump’ın eylemlerinin kasıtlı olduğunu ve çabalarının sonuç verip vermediğinden bağımsız olarak soruşturmayı engellemeyi amaçladığını kanıtlaması gerekiyor.
Trump kendini nasıl savunabilir?
Eski ABD Başkanı Trump davanın siyasi olduğunu ileri sürerek soruşturmayı “cadı avı” olarak niteliyor.
Obama döneminde başkan yardımcılığı görevinden ayrıldıktan sonra gizli belge bulundurduğu belirlenen şu anki Başkan Joe Biden ve Trump döneminin başkan yardımcısı Mike Pence’le ilgili benzer soruşturmalar açılmıştı.
Ancak hem belge sayısının az olması hem de soruşturma kapsamında işbirliği yapılması sebebiyle iki isme yönelik herhangi bir suçlama getirilmedi.
Trump ve hukuk ekibi bunu gündeme getirerek kendisinin bu davayla özellikle hedef alındığını savunabilir.
Ancak hukuk uzmanlarına göre, sanıkların keyfi sebeplerle hedef alındıklarını ve savcıların benzer durumlarda başkalarına yönelik suçlama getirmediğini kanıtlaması gerekiyor.
Trump’ın aksine Biden ve Pence’in soruşturmada işbirliği yaparak ellerinde çok daha az sayıda olan kayıtları derhal teslim ettikleri biliniyor.
Soruşturmanın engellenmesine yönelik komplo suçlamasında Trump, avukatlarından aldığı ve sağlam olduğunu düşündüğü hukuki tavsiyelere göre hareket ettiğini söyleyebilir.
Suçu kendisine bağlı çalışanlara atmaya çalışabilir ya da bu kişilerin talimatlara uymadığını ileri sürebilir.
Medya duruşmayı nasıl izleyecek?
Eski ABD Başkanı Trump aleyhinde 2016 başkanlık seçimi kampanyası sırasında, ilişkisinin olduğu iddia edilen bir porno yıldızına, sessiz kalması için yapılan ödemelerden kaynaklanan suçlamalar da bulunuyor.
Trump bu dava kapsamında geçen Nisan ayında New York’ta mahkemede yargıç karşısına çıkmış ve duruşma salonundan fotoğraflar basına yansımıştı.
Trump’ın bu dava kapsamında yargılanmasına da 2024 Mart ayında başlanması bekleniyor.
Trump 2020’de yapılan başkanlık seçimleri sonuçlarının geçersiz kılınmasına yönelik çabalarla ilgili olarak, Washington ve Atlanta’da devam eden soruşturmalarla karşı karşıya.
Gizli belge davasının ilk duruşmasında kamuoyuna yansıyanların sınırlı olması bekleniyor.
Federal mahkemelerde genellikle salona kamera alınmıyor ve mahkeme binasına telefon getirilmesi de yasak.
2024 başkanlık seçimi sürecini nasıl etkiler?
2024’te yapılacak başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti’den aday olduğunu açıklayan Donald Trump, federal suçlamalarla karşı karşıya olan ilk ABD Başkanı. Ancak bu durum yeniden başkan seçilme olasılığına engel değil.
Hukuk uzmanları yargılamaya başlanmasının bir yıl ya da daha uzun süre alabileceğini belirtiyor. Bu durumda yargılama 2024 yılı Kasım ayında yapılacak seçimler sonrasına kalabilir.
Trump’ın avukatlarının özel savcı Jack Smith’in yürüttüğü soruşturmayı çeşitli itirazlarla geciktirebileceği belirtiliyor.
Trump bu esnada seçim kampanyasını sürdürebilir ve davada suçlu bulunsa bile seçimi kazanması halinde göreve gelebilir.
Uzmanlara göre seçimi kazanması halinde, göreve getireceği yeni adalet bakanından davayı düşürmesini isteyebilir ya da kendisi hakkında af da çıkarabilir.
Reuters/IPSOS anketine göre rakiplerinin açık ara önünde. Kendini Cumhuriyetçi olarak tanımlayanların yüzde 43’ü başkan adayı olarak Trump’ı; yüzde 22’si de Florida Valisi Ron DeSantis’i tercih ettiklerini söylüyor.
Ankete katılan Cumhuriyetçi seçmenlerin yüzde 81’i, Trump’a yönelik suçlamaların siyasi olduğunu düşünüyor.
Trump, Demokrat Başkan Joe Biden’ı Adalet Bakanlığı’nı bir silah olarak kullanmakla suçluyor. Başkan Biden ve ekibiyse dava konusunda yorum yapmaktan kaçınıyor.
