Kaynak, Getty Images
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) verilerine göre Türkiye’deki sığınmacı sayısı 2022 sonunda yüzde 5 azaldı. Türkiye, dünyada en fazla sığınmacıya ev sahipliği yapan ülke oldu.
UNHRC dünya genelinde zorla yerinden edilenleri incelediği Küresel Trendler raporunun 2022 sonuçlarını paylaştı.
Buna göre 2022 sonunda dünya genelinde zorla yerinden edilenlerin sayısı 108 milyonu geçti.
Bu sayı 2022 sonunda bir önceki yıla göre 19,1 milyon arttı. Bu, kayıtların tutulmaya başlandığı 1975’ten bu yana görülen en büyük artış oldu.
UNHCR Başkanı Filippo Grandi, Cenevre’de düzenlediği basın toplantısında, “Çatışma, zulüm, ayrımcılık, şiddet ve başka nedenlerle, özellikle de iklim değişikliğinin etkisiyle kaçan 110 milyon insan var” dedi.
Grandi, rapor için, “Bu dünyamızın durumuyla ilgili oldukça çarpıcı bir iddianame” yorumunda bulundu.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana yaşanan en büyük sığınmacı dalgasına sebep oldu.
BM’ye göre 2022 sonunda zorla yerinden edilen Ukraynalı sayısı 11,6 milyona ulaştı. Bunların 5,9 milyonu ülkeleri içinde yer değiştirmek zorunda kalırken; 5,7 milyonu başka ülkelere kaçtı.
Türkiye’deki sığınmacı nüfusu 191 bin kişi azalarak 3,57 milyona geriledi
Kaynak, Getty Images
108,4 milyon kişinin yaklaşık 35 milyonunu sığınmacılar oluşturuyor. Dünya genelinde sığınmacıların yarısından fazlasını üç ülke vatandaşları oluşturuyor.
Bunlar arasında nüfusunun 6,5 milyonu sığınmacı haline gelen Suriye ilk sırada. Onu 5,7 milyon kişiyle Ukrayna ve 5,7 milyon kişiyle Afganistan izliyor.
Rapora göre Türkiye yaklaşık 3,6 milyonluk sığınmacı nüfusuyla dünyada en fazla sığınmacı nüfusuna ev sahipliği yapan ülke.
Türkiye’yi İran ve Kolombiya takip ediyor. Bu ülkelerdeki yaklaşık sığınmacı nüfusları sırayla 3,4 milyon ve 2,5 milyon.
Türkiye’deki nüfusun 2021 sonuna göre yüzde 5 (191 bin kişi) azalarak 3,6 milyona indiği tahmin ediliyor.
Yerinden edilen 6 milyon kişinin geldikleri bölgelere geri döndüğü; bunların 5,7 milyonunun ülkeleri içinde yer değiştirenler, 340 bine yakınınınsa başka ülkelerdeki sığınmacılar olduğu tahmin ediliyor.
BM’ye göre 2022’de 51 bin 300 Suriyeli ülkelerine döndü. Bu, ülkelerine dönen Suriyeli sayısında 2021’e göre 14 bin 800 artış olduğu anlamına geliyor. Mültecilerin üçte ikisinin ülkelerine Türkiye’den döndüğü belirtiliyor.
BM’nin Suriyeli sığınmacılarla yaptığı yedinci geri dönüş anketine göre Suriyeli sığınmacıların sadece yüzde ikisi önümüzdeki 12 ay içinde Suriye’ye dönmeyi planlarken, geri kalanların yaklaşık dörtte üçü şimdilik ev sahibi ülkelerde kalmayı planlıyor.
Suriye’de güvenlik endişeleri ve geçim kaynaklarının olmaması, mültecilerin en önemli endişe kaynağı olmayı sürdürüyor.
‘Kapılar açık kalmalı’
Kaynak, Getty Images
UNHCR Başkanı Filippo Grandi İngiltere’nin sığınmacıların başvurularını kararlaştırmak üzere Ruanda’ya gönderme planlarının “iyi bir fikir olmadığını” söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) durumunun daha karmaşık olduğunu söyleyen Grandi, “ABD’de iltica başvurularının reddedilmesinden endişe duyuyoruz” dedi.
ABD bir süredir daha katı iltica kuralları izliyor. Buna göre, sığınmacıların bir akıllı telefon uygulaması veya Washington’ın Kolombiya, Guatemala ve diğer ülkelerde açılmasını planladığı işlem merkezleri aracılığıyla bir görüşme randevusu ayarlaması gerekiyor.
Grandi, Avrupa Birliği’nin (AB) iltica ve göç anlaşmasına yönelik adımlarını memnuniyetle karşılayarak, bunu konuyla ilgili gerilimleri dengelemek için iyi bir girişim ve yer değiştirmek zorunda kalan insanlar için “nispeten adil” bir gelişme olarak nitelendirdi.
Göçmen girişlerini azaltmaya yönelik adımlar atan AB hükümetleri, geçen hafta göçmenlerin “güvenli” kabul edilen ülkelerine veya geçiş ülkelerine dönüşlerini hızlandıracak adımlar üzerinde anlaştılar.
Grandi, Avrupa’ya insan akışını ele almanın yolunun, mültecilerin deniz ve nehirlerdeki uzun yolculuklarından öncesine odaklanmak olduğunu söyledi.
Grandi, AB, ABD ve İngiltere’de sığınma kapısının “açık kalması” gerektiğini söyledi ve ekledi:
“İnsanlar kendilerini güvende hissettikleri yerde sığınma talebinde bulunabilmelidir. Sığınmacılar hapse atılmamalı. Sığınma istemek suç değil”
Sudan çekincesi
Grandi, UNHCR’nin “bu yıl mali açıdan iyi durumda olmadığını” söyleyerek, yerinden edilmenin nedenlerini ve etkilerini hafifletmek için acil küresel eylem çağrısında bulundu.
Buna göre UNHCR’nin Sudan krizine yönelik dahili başvurusunun yalnızca yüzde 16’sı finanse ediliyor. Mültecilere ev sahipliği yapan ülkeler için yaptığı başvurununsa yüzde 13’ü finanse ediliyor.
Nisan ortasında savaşan taraflar arasında çatışmaların başlamasından bu yana yaklaşık 467 bin kişi Sudan’ı terk etti ve 1,4 milyondan fazla kişi ülke içinde yerinden edildi.
