Çocuk psikoloğu Linda Blair, neden bazı çocukların hayali arkadaşı olduğunu, bunda endişelenecek bir şey olup olmadığını inceledi.
Hiç koltukta uzanırken çocuğunuzun biraz sonra pencereden uçarak yanınıza gelecek hayali arkadaşı için yer açmanız gerekti mi?
Ya da mutfakta yere saçılmış şekerlemeleri toplamasını istediğinizde, çocuğunuz size “yaramaz arkadaşının” onları dağıttığını söyledi mi?
Bu yazı, hayali arkadaşlar üzerine. Size neden bazı çocukların hayali arkadaşı olduğunu ve bunun en çok hangi dönemde gerçekleştiğini, çocuklara nasıl faydaları olduğunu açıklayacağım.
Aynı zamanda ailenin bu yeni üyesine karşı nasıl davranılması gerektiğine dair yardımcı olacak, evde etkisi artmaya başladığında neler yapabileceğinizi anlatacağım.
Hayali arkadaş nedir?
Hayali arkadaş, çocuğun yarattığı, gerçekmiş ve oradaymış gibi davrandığı biridir.
Çoğu zaman çocuğun tanıdığı ya da duyduğu gerçek bir insandan esinlenilmiştir. Ancak bu hayali arkadaş kurgu karakterlere, süper kahramanlara ya da en sevdiği çizgi film karakterine dayanabilir.
Bazen bir masal ya da hayvandan türetilebilir.
Görülemezler ya da bazen bir çocuk battaniyesi veya en sevdiği oyuncak da hayali arkadaş olabilir.
Çoğunlukla bir koruyucu, rol model ya da yoldaş olurlar. Bazen ailenin kötü bir davranış olarak kabul ettiği şeyleri yapan yaramaz ya da rahatsız edici tiplere de dönüşebilirler.
Hayali arkadaş ne zaman belirir? Her çocuğun hayali arkadaşı var mıdır?
Hayali arkadaşlar çoğunlukla 3-6 yaşları arasında ortaya çıkıp 8 yaşından sonraki dönemde ortadan kaybolur. Yine de çocuğun hayatında dikkat çekici bir süre yer alır. 12 yaşındaki bir çocuğun hayali arkadaşının etrafta olduğunu söylemesi de görülmemiş bir şey değildir.
Hayali karakterler kız çocuklarında daha çok ortaya çıkar ancak cinsiyetler arası fark çok büyük değil. Bir çalışma, ilk çocukların ya da tek çocukların hayali arkadaşının olma olasılığının daha fazla olduğunu gösteriyor.
Her durumda, hayali arkadaşın olması normal bir şeydir. Araştırmalar çocukların yüzde 45-65’inin bir dönem hayali arkadaşının olduğunu gösteriyor.
Hayali arkadaş iyi midir, kötü müdür?
Bir zamanlar hayali arkadaşın olmasının akıl sağlığı problemi göstergesi olduğu düşünülüyordu. Ancak buna dair bir kanıt yok.
Hayali arkadaşı olanlar sosyalleşebilen, yaratıcı, başka insanlara ilgi duyan ve hayata farklı bakış açılarından bakmakta iyi çocuklar. Tabii ki hayali arkadaşı olmayan pek çok çocuk da bu özelliklere sahip.
Hayali arkadaşları olan çocuklar, olmayanlarla yaklaşık olarak aynı sayıda “gerçek” arkadaşa sahip olma eğilimindeler. Bu, şüphesiz bir rahatlama yaratıyor. Bu güven verici bir şey çünkü bu, yalnız hissetmesinden kaynaklanmadığını ortaya koyuyor.
İki grup arasında zeka veya kişilik açısından da gözle görülür bir fark yok.
Çocuğunuzun hayali bir arkadaşı olması, çoğu zaman kötü olmamakla birlikte iyiye de işaret olabilir.
Hayali arkadaşı olmasının çocuğuma nasıl yardımı dokunur?
“Çocuğunuzun hayali arkadaşının; ona farklılıkları çözmenin, ilişkilerini geliştirmenin ve yeni zorlukların üstesinden gelmenin yollarını bulma konusunda eğitim verdiğini düşünebilirsiniz.”
Bir bebeğinizin olduğunu ve diğer çocuğunuzun bütün ilgiyi neden kaybettiğini anlayamadığını farz edin. Hayali bir arkadaş yaratmak, kardeşi henüz çok küçükken oyun oynayacak birine olan ihtiyacını karşılayabilir ya da bebeğin ilgiye ihtiyacı olabileceğini anlamasına yardım edebilir.
Belki büyük büyükannesi öldü. Hayali arkadaşına onu ne kadar özlediğinden bahsetmek çocuğunuzun acısını hafifletebilir.
Çocuğumun hayali arkadaşı hakkında ne zaman endişelenmeliyim? Bu durumda ne yapmalıyım?
Genellikle çocuğunuzla oynamak en iyisidir. Çocuğunuz arkadaşının hayali olduğunu bilir ancak aynı zamanda sizin de buna ayak uydurmanıza bayılırlar. Yine de dikkatli olmanız gereken durumlar olabilir.
İlki, çocuğunuzun hayali arkadaşının gerçek olduğu konusunda ısrar etmesi ve korksa bile ondan ayrılmayı reddetmesidir. Bu durumda, doktorunuzla konuşmanız en iyisi olabilir. Bu gerçekten son derecede nadirdir ve başka belirtiler de fark edersiniz. Sosyal ortamlardan geri çekilme ve en sevdikleri etkinliklere karşı ilgi kaybı gibi…
Daha yaygın olan üç durum var.
Hayali arkadaşın talepleri aşırı ve uygunsuz hale gelirse, sınır çizmek isteyebilirsiniz. Hayali arkadaş sizin koltuğunuzda yatarken asla ayağa kalkmak zorunda hissetmemelisiniz veya çocuğunuzun kardeşini yemek masasında oturmaktan alıkoymasına izin vermemelisiniz.
İkinci olarak, çocuğunuzun yanlış yaptığı şeyler için hayali arkadaşını suçlayıp suçlamadığına dikkat edin. Yaramaz arkadaşın bisküvi paketlerini yere düşürdüğü konusunda ısrar etse de onun davranışlarından yine de çocuğunuz sorumludur.
Son olarak, çocuğunuz normal halinden farklı görünüyorsa, örneğin kreşe gitmek konusunda endişeliyse ve bunun yerine hayali arkadaşı ile kalmak konusunda ısrar ederek bundan kaçınmaya çalışıyorsa, bu davranışın altında ne yattığını kontrol etmeniz gerekebilir. Kreşteki sorumlu kişiyle görüşebilirsiniz.
