Kaynak, Getty Images
İki lider son olarak 19 Eylül’de New York’ta buluşmuştu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, İsrail’in Gazze’deki operasyonuyla ilgili bir telefon görüşmesi yaptı. Erdoğan, İsrail’in uluslararası mahkemelerde cezalandırılması için çalışacağını, ateşkes ve kalıcı barış için de İtalya’dan destek beklediğini söyledi. Meloni ise ateşkes yerine “insani aralar” terimini kullandı ve Hamas’ın rehineleri serbest bırakması gerektiğini vurguladı.
Türkiye tarafından Cumhurbaşkanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre görüşmede, “İsrail’in Gazze’ye yönelik şiddetini artıran ve insan hakları ihlallerini içeren saldırıları ile bölgede yaşanan insani kriz” ele alındı.
Açıklamada, “Cumhurbaşkanımız Erdoğan, Filistin topraklarına yönelen vahşetin giderek derinleştiğine, sivil ölümlerinin her geçen dakika arttığına dikkati çekerek savaş suçları işleyen İsrail’in uluslararası mahkemelerde cezalandırılması yönünde çalışacaklarını ve İtalya’dan ateşkesin ve kalıcı barışın sağlanması için destek beklediğini vurguladı” denildi.
İtalya Başbakanlığı ise görüşmenin, “Orta Doğu’da sürmekte olan derin krizden en çok etkilenen ülkelerin liderleriyle yakın temas” kapsamında gerçekleştirildiğini belirtti.
Başbakanlığın açıklamasında, “Görüş alışverişinde, devam eden krize ilişkin son gelişmeler ele alındı. Başbakan, bölgenin geri kalanına yayılmaması gereken çatışmaların hızlı bir şekilde azalmasını umarak, Türkiye’nin bu bağlamda oynadığı hayati rolün altını çizdi. Her iki lider de bölgedeki bu zorlu evrede güvenlik ve istikrara katkıda bulunma niyetlerini yineledi” denildi.
İtalya tarafına göre Meloni Erdoğan’a, İtalya’nın pozisyonunu ve özellikle de Hamas’ın rehineleri derhal serbest bırakması gerekliliğini iletti.
Meloni ayrıca “Gazze’deki sivil halk lehine insani aralar” verilmesinden yana görüşünü yineledi.
Avrupa ülkelerinde tartışmalara yol açmıştı
Gazze’de ateşkes yerine insani ara çağrısı yapılması Avrupa içinde tartışmalara yol açmıştı.
Geçen ay sonundaki Avrupa Birliği liderler zirvesinde, “ara” ya da “aralar” terimlerinden birinin tercihi bile uzun görüşmelere konu olmuştu. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da zirve sırasında yaptığı bir açıklamada “Çoğul ya da tekil kullanım hakkında çok uzun bir tartışma yaşadık” demişti.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda ateşkes çağrısı yapılan karar tasarısı geçen ay oy çokluğuyla kabul edilirken İtalya bu oylamada çekimser kalmıştı.
Muhalefet İtalyan hükümetinin bu tavrına tepki gösterirken Başbakan Meloni, “çatışmanın tırmanmasını önlemek için en dengeli ve sorumlu tutumun” bu olduğunu savunmuştu.
Başbakan o dönem, “Dengeyi korumaya çalışıyoruz. Lehte ya da aleyhte bir oy, İtalya’yı aldığı tutumdan uzaklaştırırdı” demişti.
İtalya’nın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Maurizio Massari de, Hamas’ın kınanmaması, İsrail’in kendisini savunma hakkının tanınmaması ve rehinelerin derhal ve koşulsuz serbest bırakılması talebinden bahsetmemesi nedeniyle karara destek vermediklerini söylemişti.
İtalya’da muhalefetten eleştiri
Muhalefetteki Demokratik Parti’nin (PD) lideri Elly Schlein ise İtalya’nın BM’nin insani ateşkes çağrısını desteklememesinin bir “hata” olduğunu söylemiş ve Fransa, İspanya ve Portekiz gibi Avrupa ülkelerinin lehte oy kullanmasına dikkat çekmişti.
Schlein “İster ateşkes deyin, ister insani ateşkes deyin, ister insani bir ara deyin, sivillere yönelik bu katliamı durdurun. Endişemiz çok büyük. Sivillerin katledilmesini izleyemeyiz” diye tepki göstermişti.
5 Yıldız Hareketi’nin lideri ve eski başbakan Giuseppe Conte de hükümetin tavrını “zayıflık ve korkaklık” diye eleştirmiş ve “Barış, dik duruş ve cesaret gerektirir” demişti.
