İtalya’daki yangınları kundakçılar mı çıkarıyor?

İklim değişikliğiyle iyice artan aşırı sıcaklar ve kuraklık durumun vahametini iyice artırıyor.

İtalya’nın bu bölgesinde yangınlar yerleşimlerin tahliye edilmesi ve her şeyin kül olmasının ötesinde, doğa dengelerini ve tarihi de yok ediyor.

Calabria’nın merkezindeki kıraç ama göz alıcı dağlık Aspromonte Ulusal Parkını gezerken, yolun her iki yanında yanıp, kömürleşmiş motorlu araçlar görüyoruz.

Son iki yıldır yangınlar Sicilya’da 13. yüzyıldan kalma bir kiliseyi harap etti ve Puglia’da yüzlerce yıllık zeytin ağaçlarını yok etti.

Yine trajik bir şekilde bu hafta başlarında Calabria’nın en yaşlı folk müzisyeni 98 yaşındaki Diego Aquilino yangınlarda alevlerin sardığı evinde, yatağında can verdi.

Calabria bölgesel yönetiminin başkanı Roberto Occhiuto, Çiftçiler Birliği’nin tahmininin de ilerisine giderek, yangınların yüzde 80’inin insanlar tarafından çıkarıldığı görüşünde.

“Calabria’da geçen yıl 22 kundakçı yakaladık. Bu yıl da çok sayıda kundakçı bulundu” diyor.

Occhiuto ve diğer bölgesel yetkililer kundakçıları caydırmak için insansız hava araçlarıyla araziyi sürekli gözlemlemek dahil, çeşitli düzenlemeler yaptıklarını özellikle vurguluyorlar.

Ayrıca kundakçıları caydırmaya yönelik ulusal yasama önlemleri de alınıyor. 2000 yılında İtalyan Parlamentosu, ucuza arazi kapatmak isteyen kundakçıları caydırmak amacıyla, yanmış topraklarda bir süre inşaat yapmayı yasaklayan bir yasa geçirdi.

Bütün bunlara rağmen insan eliyle çıkan yangınların tümünün kasıtlı olmadığı da bir gerçek.

Başkan Occhiuto “Mesela bazı çiftçilerin, otları yakmak isterken yangın çıkardığını gösteren görüntü kayıtları var” diyor.

Calabria’da BBC’ye konuşan herkesin kasıtlı yangınları kimin çıkardığı konusunda bir fikri var.

Kimi, itfaiyecilerin çalışma koşullarına dikkat çekmek ve itfaiyeye ayırılan fonların artırılması amacıyla bilhassa yangın çıkardığından kuşkulanıyor. Kimisi kırsal bölgelerdeki komşu anlaşmazlıklarının en önemli sebep olduğuna inanıyor. Bazıları ise ormanların otlak olmasını isteyen çobanları suçluyor.

Epeyce bir insan da kaos yaratmak isteyen bir takım kundakçıların zevk için yangın çıkardığından emin.

Giada Nicolo’nun ailesiyle birlikte yaşadığı Calabria’nın güneyinde yer alan Mosorrofa’daki evi, hafta başında vadide çıkan yangında alevlerin evlere kadar ulaşmasıyla az daha tamamen kül oluyormuş.

Zemin katı saran alevler hızla üçüncü kata kadar yükselirken Nicolo yaşlı anne babasını tam zamanında evden çıkarmayı başarmış.

“Tümünü insanlar başlatıyor. Böyle yangınlar kendi kendine çıkmaz. Kesinlikle kundakçılar çıkarıyor, bundan eminim. İnsanların canını yaktıklarını, hayatları tehlikeye attıklarını anlamıyorlar” diyor.

Yangınlar doğa için de yıkım demek.

Çiftçiler Birliği’nden Francesco Giardina BBC’ye yanan bir ormanlık bölgenin kendisini onararak yeniden ormanlaşmasının 15 yıl aldığını ve bu arada toprak kayması riskine daha açık hale geldiğini anlatıyor.

Giardina’ya göre İtalya’nın güneyinde ciddi sorunlar yaratan ve iklim değişikliğine bağlanan aşırı sıcaklıklar ve kuraklık en küçük bir kıvılcımın yıkıcı yangınlara dönüşmesini de beraberinde getiriyor.

Eğer üzerindeki her şey iyice kurumuşsa küçücük bir kıvılcım çok büyük bir bölgenin yanmasına sebep olabiliyor.

Bu hafta İtalyan polisi 30 hektar yani 42 futbol sahası büyüklüğünde bir alanın kül olmasına sebep olan yangını çıkardığı iddia edilen 79 yaşındaki bir adamı gözaltına aldı.

Giardina, “Kötülük ya da dikkatsizlik bütün bir bölgede uzun süre acısı çekilen yıkımlara yol açıyor” diyor.

Calabria’da kundaklamanın kanıtları her yerde. Dumanlar bir zamanların göz kamaştırıcı manzarasının artık kalıcı bir parçası haline gelmiş, tütüyor.