Merkez Bankası politika faizini yüzde 35’e yükseltti: Ekonomistler kararı nasıl yorumladı?
Kaynak, Getty Images
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) faiz kararını açıkladı. Kurul, mevcut eğilimini sürdürerek faizi yüzde 35’e yükseltti. 500 baz puanlık faiz artırımı, piyasa beklentileriyle paralel gerçekleşti.
Kurul, enflasyonla mücadele ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin devamına karar verdiklerini açıkladı.
Birçok ekonomist faiz artışını olumlu karşılarken, Erdoğan’ın Hamas hakkındaki sözlerinin ardından yetersiz kaldığını savunanlar da oldu.
AA Anketi’ne katılan ekonomistler, faizin 500 baz puan artışla yüzde 35’e çıkarılmasını tahmin ediyordu.
Banka, geçen ay da politika faizini 500 baz puan artırarak yüzde 25’ten yüzde 30’a yükseltmişti.
Parasal sıkılaştırma adımlarına vurgu
Enflasyonun yılın üçüncü çeyreğinde öngörülenin üzerinde gerçekleştiğini vurgulayan PPK, son dönemde etkili olan ücret ve kur kaynaklı maliyet yönlü baskılar ile vergi düzenlemelerinin enflasyona geçişinin önemli ölçüde tamamlandığını ifade etti.
“Yurt içi talepteki güçlü seyir, hizmet fiyatlarındaki katılık ve enflasyon beklentilerindeki bozulma ise enflasyonda yukarı yönlü baskı oluşturmaya devam etmektedir” ifadelerini kullanan Kurul, yaptıkları yazılı açıklamada şunları kaydetti:
“Bu çerçevede, enflasyonun yıl sonunda Enflasyon Raporu’ndaki tahmin aralığının üst sınırına yakın seyredeceği öngörülürken, aylık enflasyonun ana eğiliminde düşüş gözleneceği de değerlendirilmiştir.
“Öte yandan, jeopolitik gelişmeler, enflasyon görünümünde petrol fiyatları kaynaklı risk oluşturmaktadır. Kurul, parasal sıkılaştırma adımlarının etkisiyle, dezenflasyonu 2024 yılında rapordaki patika ile uyumlu şekilde tesis etmekte kararlıdır.”
Fiyat istikrarına sunulacak katkılar
PPK doğrudan yabancı yatırımlar, dış finansman koşullarındaki dengeli seyir, rezervlerde süregelen artış, talepteki dengelenmenin cari işlemler hesabına desteği ve Türk lirası varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin artmasının fiyat istikrarına güçlü katkıda bulunacağını belirtti.
Politika faizinin, enflasyonun ana eğilimini gerileteceğini ifade eden Kurul, “Enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirlenecektir” dediği açıklamasına şöyle devam etti:
“Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırma gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirilecektir.”
Ekonomistler ne dedi?
Ekonomistlerin büyük bir bölümü karardan duydukları memnuniyeti dile getirdi.
Ancak bazı ekonomistler ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dünkü “Hamas’ı terör örgütü olarak görmediklerini” yönündeki açıklamalarının ardından, faiz kararın yetersiz kalabileceğini savundu.
‘Karar yapısal reformlarla desteklenmeli’
Ekonomist Altuğ Özaslan, X (eski adıyla Twitter) hesabında yaptığı paylaşımda, PPK’nın açıklaması için “Çok net bir şekilde sıkı para politikası duruşu gösteren kararlı bir metin olarak okuyorum” ifadelerini kullandı.
İbrahim M. Turhan, “Para Politikası Kurulu doğru adımı attı” dedi.
Turhan, para politikasının yeterince sıkı olduğunu savundu ve “Ekonomi politikası mevcut koşullar altında olması gereken çizgide sürüyor” dedi.
Mahfi Eğilmez de kararı olumlu olarak yorumlayan ekonomistler arasındaydı.
Ancak Eğilmez, beklentilerin olumlu yönde gelişmesi için “kararın yapısal reformlarla desteklenmesi” gerektiğini söyledi.
TCMB’nin hamlesini “cesur” olarak değerlendiren ekonomist Atilla Yeşilada, sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda “Dövize fren, Borsa’ya destek derim” ifadelerini kullandı.
‘Dış politikadaki zikzaklarla öyle çamlar deviriyorlar ki, bu politika faizi artışları neye yarasın?’
Kaynak, Getty Images
Ekonomist Mustafa Sönmez ise dış politikadaki değişken tutumla beraber, Erdoğan’ın Hamas’ın “terör örgütü” olmadığı yönündeki sözlerine atıfta bulunarak, “Öyle çamlar deviriyorlar ki, bu politika faizi artışları neye yarasın” dedi.
Ekonomi yazarı Uğur Gürses Erdoğan’ın dünkü Hamas çıkışının ekonomi yönetimine para politikasına daha fazla bir önem atfetme zorunluluğu getirdiğini savundu.
Sözcü gazetesi ekonomi yazarı Murat Muratoğlu da Erdoğan’ın dünkü Hamas çıkışına atıfta bulundu ve “Bu düne kadar yeterli bir orandı… Ne kadar kabadayılık o kadar faiz… Bunu hesaplamadı mı?” diye sordu.
Finans uzmanı Tunç Şatıroğlu, 500 puanlık artıştan memnun olmadığını yazdı.
X’teki hesabında bir paylaşımda bulunan Şatıroğlu, “500 puanlık artışın bu şartlarda enflasyonla mücadele için zayıf kaldığını düşünüyorum” dedi.
Şatıroğlu, bu görüşüne gerekçe olarak Erdoğan’ın dünkü Hamas açıklamalarını gösterdi ve en az 750 baz puanlık bir artış beklediğini yazdı.
Avrupa Merkez Bankası politika faizini sabit tuttu
Kaynak, Getty Images
Avrupa Merkez Bankası (ECB), bir yıldan uzun bir süredir ilk kez politika faizini sabit tuttu.
ECB ana yeniden finanslama işlemlerindeki faiz oranını yüzde 4,5, marjinal likidite sağlama aracı oranını yüzde 4,75 ve mevduat aracındaki faiz oranını da yüzde 4 olarak sabit tuttuğunu duyurdu.
Temmuz 2022’de fiyatların hızla yükselmesinin ardından ECB, 11 yıl sonra ilk kez faiz artırımına gitmişti.
ECB’nin faizi sabit tutma kararı, piyasaların beklentisi paralelinde gerçekleşti.
Ekim 2022’de yüzde 10,6’ya ulaşan enflasyon, Eylül 2023’te yüzde 4,3’e kadar geriledi. Ancak bu hedeflerin hala üzerinde.