Valeriy Zalujni: Ukrayna’nın karşı taarruzunu planlayıp uygulayan popüler başkomutan

Sınıf arkadaşlarının “Bizim Valera” diyerek hitap ettiği isim, Temmuz 2021’de Ukrayna ordusunun başına getirildi.

Onu yakından tanıyanlar, bizzat Zelenskiy’nin işareti ile yapılan terfinin birçokları için sürpriz olduğunu anlatıyor. Bu atama ile Valeriy Zalujni, kariyer basamaklarının birkaçını atlayarak çıkmış oluyordu.

Zalujni, göreve getirildikten yalnızca 7 ay sonra, topyekün bir işgale karşı ülke savunmasına liderlik ediyordu.

26 Şubat 2022’de, Rus birliklerin “Kiev’i üç gün içinde alma” hedefinde başarısız olduğu netleşiyordu.

Ancak sokaklarda bir panik havası devam ediyordu ve Ukraynalı yetkililer, halka, panik yapmama çağrısı yapıyordu. Rus birlikler kuzeyden, doğudan, güneyden ilerleyerek, başkente ciddi bir tehdit oluşturuyordu.

Ukraynalı üst düzey yetkililer arasında, başkent Kiev’e çıkan Dinyeper Nehri üzerindeki köprülerin yıkılması fikri dile getirilmeye başlanmıştı.

Bu fikri danışmak için aradıkları General Zalujni’den “Hiçbir şart altında bunu yapmayacağız” yanıtı aldılar.

Zalujni aynı konuşmada, “Bu nehrin doğusundaki sivillere ve askerlere ihanet olur” dedi.

BBC bu konuşmanın benzer ifadelerle gerçekleştiğini iki farklı kaynaktan doğruladı.

Sovyetler Birliği ordusunda görevli bir çiftin çocuğu olarak dünyaya gelen Zalujni’nin Sovyet ordusundaki keskin hiyerarşiye mesafeli olduğunu söylediği biliniyor.

1990’larda Ukrayna’da askeri okula yazıldığında, ülke çoktan bağımsızlığını elde etmişti.

Savaş alanındaki ilk deneyimi, 2014 yılında ülkenin doğusunda ayrılıkçı gruplar ile mücadele noktasında oldu.

Bugün kamuoyu nezdindeki popülaritesi ülkenin lideri Zelenskiy ile karşılaştırılıyor.

Komplo teorisyenleri ikili arasında bir sürtüşme olduğunu iddia etse de bunu kanıtlayacak bir şey söyleyen bulunmuyor.

Zalujni geçen yıl Time dergisine verdiği demeçte, Zelenskiy’e son dakika oluşan askeri detayları açıklamakla uğraşmadığını anlattı ve şu örneği verdi:

“Askeri işleyişi, köprü yapımını bildiğinden daha fazla bilmesi gerekmiyor.”

Kahraman olarak anılan Zalujni’nin Ukraynalılar nezdindeki imajı oldukça sağlam. Ancak gelecek onun için karışık olabilir.

Ukrayna’nın savunması başarılı olsa dahi, ülke, büyük bir ekonomik krizle hatta tam bir mali çöküşle karşı karşıya kalabilir. Sosyolog Oleksiy Antypovych’a göre, bu durum Zalujni’yi gelecekte siyasete girmekten uzaklaştırabilir.

Siyasi analist Mikola Davydiuk’a göre ise Zalujni eğer siyasete girerse başarılı olabilir:

“Zelenskiy, Ukraynalıları terk etmeyen bir lider olarak öne çıktı. Zalujni ismi ise onları savunan bir komutan olarak tanındı. Bu doğal gelişti ve yaygın kabul gördü, böyle hikayelere bizim toplumda bir talep var.”

General Zalujni, BBC’nin röportaj teklifini kabul etmedi.

BBC’den Oksana Torop, Svyatoslav Khomenko ve Kateryna Khinkulova hazırladı