İsrail-Filistin: Sosyal medyada etiketler nasıl savaşıyor?

BBC İzleme servisi, sosyal medya analiz aracı Brandwatch’ı kullanarak Filistinlileri destekleyen altı kilit etiketin 11 milyondan fazla paylaşımda kullanıldığını buldu.

İsrail’i destekleyen altı kilit etiket ise 3,5 milyondan fazla paylaşımda yer aldı.

Savaşa sosyal medyada artan ilgiyle birlikte sansür ve gölge yasak (bir kullanıcının bilgisi olmadan bir foruma girişinin engellenmesi ve gönderilerinin başkalarına gösterilmemesi) şikayetleri çoğaldı.

Ancak bu tür olaylara ilişkin şikayetlerin çoğu Meta ile sınırlıydı.

Facebook ve Instagram’ın sahibi olan şirket özellikle Filistin yanlısı duyguları ifade eden gönderilerle ilgili çok sayıda şikayete konu oldu.

Ancak Filistinlilere destek veren bazı sosyal medya kullanıcıları aynı zamanda İsrail yanlısı etiketler de kullandı.

Örneğin bazı hesaplar #IStandWithIsrael (İsrail’in yanındayım) etiketini kullanarak sınırlamaları aşmaya çalıştı. Bazı kullanıcılarsa etiketlerin yazılış biçimini değiştirerek engellemelerden kurtulmaya çalıştı.

Buna ek olarak BBC İzleme servisi analizinde bazı yapay davranışları da tespit etti.

Bu nedenle destek paylaşımlarının ne kadarının robotlar tarafından yapılmış olabileceğini söylemek mümkün değil.

İsrailli Ynet haber sitesi 30 Ekim’de, savcılığın sosyal medya şirketlerine “şiddete ve teröre teşvik” içeren paylaşımların kaldırılması yönünde binlerce talep ilettiğini bildirdi.

Ynet, savcılığın kaldırılmasını talep ettiği içeriklerin yüzde 58’inin Meta’da, yüzde 26’sının TikTok’ta, yüzde 10,5’inin X’te ve geri kalanının YouTube ve Telegram’da olduğunu aktardı.

Haberde, sosyal ağların, Hamas ile bağlantılı bulunan etiketlerin yanı sıra, kaldırılması talep edilen içeriğin yüzde 94’ünü kaldırdığı da belirtildi.

Diğer taraftan Filistinlilerin dijital haklarını izleyen ve savunan Arap Sosyal Medyayı Geliştirme Merkezi (7amleh), X’te kışkırtma içeren İbranice 19 bin adet nefret söylemi ve içerik vakası belgelediğini söyledi.

Grup ayrıca İsrail hükümetini, “Filistin söylemini sansürlemeleri ve İsrail politikalarını eleştiren sesleri susturmaları için sosyal medya şirketlerine baskı uygulamak amacıyla uluslararası duyarlılığı kötüye kullanmakla” suçladı.

7amleh, “Filistin içerikleri ve Filistinlilerin haklarını savunanlar sürekli olarak silinmeye ve kısıtlamalara maruz kalırken, yanlış ve yanıltıcı haberler de, kriz zamanlarında sıklıkla görüldüğü gibi, çevrimiçi platformlarda hızla yayılıyor” diye ekledi.

BBC İzleme servisi çok daha büyük hacimlerde kullanılan İngilizce dilindeki etiketlerin yanısıra Arapça ve İbranice dilindeki etiketleri de takip etti.

Arapça dilinde 48 binden fazla kez kullanılan #Gazze_yokedildi anlamındaki etiket en fazla 12 Ekim’de paylaşıldı, #Gazze_bombardımanaltında anlamındaki etiket ise 238 binden fazla kez paylaşıldı ve kullanımı yine 12 Ekim’de zirveye ulaştı.

Gönderilerin konumları takip edildiğinde Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan ve Yemen ilk sıralardaydı.

Diğer taraftan İbranice dilinde #İsrail_savaşıyor anlamındaki etiketten 9 bin 588 kez bahsedildi, kullanımı 15 Ekim’de zirveye ulaştı ve çoğunluğunun konumu İsrail’di.

İsrail’i destekleyen gönderilerin konumlarının kaynağı takip edildiğinde büyük çoğunluğunun ABD, İsrail ve İngiltere olduğu bulundu. Diğer yandan paylaşımların bir kısmının konumu Hindistan ve Pakistan’dı.

Filistinlileri destekleyenlerinse Mısır, ABD, Türkiye ve Ürdün’ün yanı sıra Hindistan ve Pakistan’da da geniş çapta olduğu görülüyordu.

Savaşın patlak vermesinin ardından Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin İsrail’e kesin desteğini dile getirmesi bazı analistler için sürpriz bir karardı ve ülkenin Orta Doğu’ya yönelik dış politikasında değişikliğe gittiğini gösteriyordu.

Hint kullanıcılar sosyal medyada ikiye bölündü. #IndiaStandsWithIsrael (Hindistan İsrail’in yanında) ve #IndiaWithIsrael (Hindistan İsrail’le) etketleri X’te yaygınlıkla paylaşılırken, diğerleri #IStandWithPalestine (Filisin’in yanındayım), #GazaUnderAttack (Gazze saldırı altında) ve #PalestinianLivesMatter (Filistinlilerin yaşamları değerlidir) etiketlerini paylaştı.